بنام خدا

 سلیمان لطفی نیا :

 چنان‌چه، در جستجوی معنای «قورخانه» هستید خوب است بدانید كه، این واژه، تركی و به معنای، «زرادخانه»، یا «اسلحه خانه» است. این نام به جایی از تهران گفته می‌شود كه، درست متروی شهری، یكی از ایستگاه‌های خود(ایستگاه امام خمینی) را در آن ساخته است. ساخت زرادخانه(:قورخانه)، در روزگار ناصرالدین‌شاه قاجار، آغاز شد. این كارخانه، می‌بایست ابزار و سازوبرگ‌های جنگی مانند، توپ، تفنگ، خمپاره و... بسازد. همچنین كارهای ریخته‌گری مانند ساخت، تندیس‌های گوناگون و همانند آن را انجام دهد. ارزش زرادخانه تا جایی بود كه یک وزیر ویژه، به نام وزیر قورخانه، برای آن برگزیده شده بود.

زرادخانه، تا روزگار قاجار از ارج بالایی برخوردار بود، اما در روزگار پهلوی و با ساخت كارخانه‌های تازه‌ی اسلحه‌‌سازی، از ارزش آن كاسته شد. پس از انقلاب این زرادخانه و ساختمان‌های آن ویران شد و تنها سردر فلزی، برجای ماند كه پس از كمی بازسازی، یكی از درهای مترو شد.  این سردر، به فرمان ناصرالدین شاه و به بزرگی ٢٣٠ متر مربع ساخته شد. این سازه ساختاری آمیخته(:تركیبی) دارد و دارای دو حجم و دو سطح گوناگون است. بخش بالای سردر، با اتاقی كه در آن ساخته شده است، مانند پل، دو سوی سردر را، به هم پیوند می‌دهد.

در همكف و در دو سوی دالان، دو اتاق ساخته شده است كه اتاق پایینی(جنوبی)، برای بازرسی(:تفتیش) و دیگری تلفن‌خانه، یا اتاق كشیك بوده است. این سردر، هیچ پنجره‌ای به بیرون ندارد، تنها در دالان اصلی، پنجره‌هایی به بیرون راه دارند. این خود از ویژگی‌های سردر زرادخانه است.
سردر قاجاری زرادخانه‌ی نظامی تهران و سردر فلزی و تاریخی آن، در سال ۱۳۷۶ خورشیدی، با شماره ۱۹۱۲ در سیاهه‌ی(:فهرست) برجای‌مانده‌های ملی کشور به ثبت رسید.

فرتورها از گاتا ضياتبری است.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: